Sinds de oudheid hebben bomen mensen blij gemaakt met hun duurzaamheid. In vergelijking met een kort menselijk leven leek de leeftijd van een boom bijna onsterfelijk: een persoon die minstens honderd jaar heeft geleefd is een uniek fenomeen, voor een boom wordt echter een leeftijd berekend in eeuwen als de norm beschouwd.
Langlevende bomen hebben altijd een speciale houding gehad. Het zou nooit bij iemand opkomen om zo'n „bospatriarch” om te hakken voor brandhout of voor het bouwen van een huis. In de moderne wereld worden ook oude bomen gerespecteerd en gekoesterd.
Langlevende bomen
Een van de oudste bomen op aarde is de eik die groeit in het Zweedse Jagerspies-bos. Wetenschappers hebben de leeftijd niet nauwkeurig kunnen bepalen, maar het is niet meer dan 2.000 en niet minder dan 1.500 jaar. De 2000 jaar oude kauriboom groeit in Nieuw-Zeeland in het Waipaua-woud, de omtrek is 16 m.
Een taxusboom kan heel lang leven, omdat er nieuwe scheuten aan deze boom blijven groeien als de hoofdstam afsterft. De oudste taxus groeit in Wales in de stad Llangernew. Sommige onderzoekers schatten de leeftijd op 3000 jaar, anderen zelfs op 4000.
Er is geen consensus onder wetenschappers over de leeftijd van Japanse cryptomerie, die groeit op het eiland Yakushima in Japan, op de hoogste berg. Sommige onderzoekers geloven dat de boom 7.000 is, anderen - dat slechts 2.000.
De 4000 jaar oude cipres groeit in Abarkukh (Iran), en in Californië, in een park genaamd Bristlekon Forest of the Ancients, is er een bos van langlevende dennen. De jongste boom is minstens 1.000 jaar oud en de oudste is 4.723 jaar oud. Deze boom wordt Methusalem genoemd - ter ere van de bijbelse langlevende held.
De oudste bomen
Als we het niet hebben over specifieke bomen, maar over de oudste boomsoort die op dit moment bestaat, dan moet de palm worden toegekend aan gingko biloba. Deze plant wordt een "levend fossiel" en zelfs een "dinosaurusboom" genoemd, omdat hij ongeveer 200 miljoen jaar geleden op aarde verscheen - in het Mesozoïcum, tijdens het tijdperk van de overheersing van dinosaurussen. Ginkgo biloba groeit in China, Korea en Japan. De Chinezen beschouwen deze boom als heilig en Japanse jongens en meisjes gebruiken de bladeren al lang voor waarzeggerij.
En toch zijn gingko biloba en zijn "verwanten" niet de allereerste bomen die op aarde verschenen, van die "pioniers" hebben tot op de dag van vandaag geen enkele soort overleefd.
De allereerste bomen verschenen op de planeet nog vóór de opkomst van dinosaurussen - aan het einde van het Devoon, ongeveer 360-365 miljoen jaar geleden. De overblijfselen van een dergelijke plant werden voor het eerst gevonden in 1894 in het zuiden van Donbass en werden beschreven door de Russische paleobotanist I. F. Schmalhausen. De oudste boom heette Archaeopteris, wat "oude varen" betekent, omdat de bladeren, waarvan het type bekend is uit de prenten, op deze plant leken. Onderzoekers begrepen niet eens meteen dat bladafdrukken en versteend hout tot dezelfde plant behoren.
