Er zijn boeken die je meerdere keren wilt herlezen en bij elke nieuwe lezing iets nieuws ontdekt. En er zijn mensen die ooit een diepe indruk hebben gemaakt, maar na een paar jaar later te hebben gelezen, lieten ze alleen teleurstelling in hun ziel achter. En het gaat hier niet alleen om de boeken, hun artistieke verdienste en de diepgang van het denken van de auteur. Het feit is dat iemands perceptie van werk verandert met de leeftijd, soms behoorlijk sterk.
Het is duidelijk dat een persoon zich het snelst ontwikkelt in de kindertijd, en het is dan dat iemands literaire voorkeuren het snelst veranderen. Dus een driejarig kind luistert met plezier naar een sprookje over Ryaba Chicken of Kolobok, en op vijfjarige leeftijd glimlacht hij alleen maar neerbuigend bij de uitnodiging om zoiets te lezen - hij is deze literatuur al "ontgroeid", heeft er alles uitgehaald en nu zal hij zich liever interesseren voor magische sprookjes of grappige verhaalgedichten. Leeftijd beïnvloedt de keuze van boeken om te lezen, en niet een kleine.
Initiële begrijpend lezen
Kleuters en lagere schoolkinderen in het boek zijn vooral geïnteresseerd in de plot. En hoe ouder het kind, hoe complexer de verhaallijn die hij kan waarnemen en waarderen. Tegen het einde van de basisschool is het kind heel goed in staat om werken te lezen met verschillende kruisende verhaallijnen, een sluwe verweving van een plot, een vrij groot aantal helden.
Boeken voor jonge lezers staan vol met zelfstandige naamwoorden en werkwoorden: het is belangrijk voor een kind van deze leeftijd om te weten wie wat deed, waar hij heen ging en wat er daarna gebeurde. Beschrijvingen zijn alleen nodig om een idee te krijgen van de scène van de actie, het is beter om de helden voor te stellen, d.w.z. hebben een hulpkarakter. Helaas gaan sommige volwassenen nooit verder dan de plot-gebeurtenisperceptie van het boek.
In de regel, zulke mensen, als en lezen dat zoiets als tweederangs romans of boeken in het genre van "actie".
Gemiddeld niveau van leesperceptie
Verdere ontwikkeling van leesperceptie vraagt om een bepaalde opleiding, leescultuur. Eerst begint de opgroeiende persoon, met de hulp van een volwassene en vervolgens onafhankelijk, niet alleen de acties van de helden te volgen, maar ook na te denken over het boek: waarom handelde de held op deze manier, en niet anders, welke omstandigheden of kenmerken van zijn karakter dit hebben veroorzaakt? Het kind begrijpt de basis van de analyse van een literair werk.
Nu, om de lezer te interesseren, moet het boek meer zijn dan alleen leuk vanuit het oogpunt van de plot. Hij wil verklaringen zoeken voor de acties van de personages, probeert zichzelf in hun plaats te stellen, bedenkt hoe hij in een vergelijkbare situatie zou handelen. In deze fase van de ontwikkeling van de leescultuur wordt meer aandacht besteed aan redeneringen, beschrijvingen en andere literaire technieken die voorheen als "hulp" of zelfs "onnodig" werden beschouwd.
De perceptie van een literair werk wordt ook sterk beïnvloed door het algemene cultuurniveau en de ontwikkeling van artistieke smaak.
"Volwassen" lezer
De volgende fase in de perceptie en het begrip van een literair werk is een dialoog met de auteur. De lezer is zich er al van bewust dat het boek is gemaakt om de ideeën van de schrijver uit te drukken, zijn ideeën over mensen, hun relaties, om bepaalde problemen te begrijpen. En hij begint met de auteur na te denken, het intern met hem eens te zijn of ruzie te maken. Samen met de beschrijving van de actie of de dialogen van de helden, leest een persoon met een boek in zijn handen met belangstelling de uitweidingen, opmerkingen, reflecties en beschrijvingen van de emotionele ervaringen van de personages van de auteur.
Misschien wil de lezer, nadat hij dit niveau van perceptie van het werk heeft bereikt, meer willen weten over de auteur, de geschiedenis van de creatie van het boek, prototypes van personages, kritische artikelen lezen - dit alles zal hem helpen het meest volledig en diep inzicht te krijgen in de auteur. intentie en zijn eigen houding ten opzichte van hem bepalen.
Maar zelfs met een ontwikkelde leescultuur, een volwassen artistieke smaak, kan de perceptie van hetzelfde werk voor dezelfde persoon in verschillende perioden van het leven verschillen. De rol wordt hier gespeeld door de levenservaring van de lezer, in hoeverre de gebeurtenissen die in het boek worden beschreven overlappen met de realiteit van zijn eigen leven, in hoeverre de stemmingen van de auteur overeenkomen met die van hemzelf, hoe dicht de personages in de geest hem tijdens het lezen van het werk.
