Socialisatie van het individu is het proces van zijn interactie met de samenleving, waarbij het individu sociale ervaring assimileert. Een persoon vormt een systeem van waarden, kennis, gedragsnormen, waardoor hij zijn doelen kan realiseren, met succes met andere mensen kan omgaan en op zijn beurt de samenleving kan beïnvloeden.
De tweezijdige aard van socialisatie
Gewoonlijk wordt socialisatie opgevat als het proces van de toetreding van een persoon tot de samenleving, de assimilatie van sociale ervaringen en de vorming van persoonlijke waardeoriëntaties door interactie met andere mensen. Van deze kant is socialisatie belangrijk voor een persoon, omdat het hem helpt zich een volwaardig persoon te voelen, het potentieel voor nuttige activiteiten te ontdekken, zijn eigen doelen en interesses te begrijpen en zich uiteindelijk op zijn gemak te voelen in de samenleving.
De tweede kant van socialisatie is de reproductie van sociale ervaring door het individu, die optreedt als gevolg van actieve sociale activiteit. De opgedane kennis en vaardigheden blijven niet alleen "bagage", ze worden doorgegeven aan de volgende generaties socialiserende individuen. Vanuit deze positie is socialisatie nuttig voor de samenleving - dankzij het ontwikkelt het zich en krijgt het steeds meer nieuwe actieve leden.
De belangrijkste fasen van socialisatie
Menselijke socialisatie ontwikkelt zich in verschillende stadia. Primaire socialisatie vindt plaats in de kindertijd, wanneer het gezin de belangrijkste bron van sociale ervaring voor het kind is. Het zijn familiewaarden die in de eerste plaats worden geassimileerd, het is dankzij het gezin dat het individu geleidelijk andere sociale gemeenschappen binnengaat. Secundaire socialisatie vindt plaats gedurende de rest van iemands leven en wordt toegevoegd aan de resultaten van de primaire.
Dankzij secundaire socialisatie begint het individu zichzelf als onderdeel van een sociale groep te beschouwen: religieus, politiek, professioneel, enz. Zelfs als een persoon over zichzelf zegt: "Ik kijk graag naar voetbal", "Ik ga graag naar het badhuis met vrienden", "Ik speel online games" - dit duidt ook op zijn succesvolle socialisatie in verschillende sociale groepen (in dit geval, bij belangengroepen).
Sociale ervaring is meestal nuttig voor een persoon en heeft praktische waarde, maar het kan hem ook belasten. Dan vindt resocialisatie plaats - de vervanging van oude attitudes en waarden door nieuwe. Het belangrijkste in dit proces is dat een persoon weet op welke nieuwe waarden hij zich moet concentreren, anders zal resocialisatie niet de beste manier zijn, wat verschillende schendingen (juridisch en sociaal) van de kant van het individu met zich meebrengt. De laatste stap is desocialisatie. Dit proces vindt plaats vanaf het moment van voltooiing van de arbeidsactiviteit (pensionering) tot het einde van iemands leven. Zijn sociale kring wordt sterk verkleind en interactie met andere leden van de samenleving wordt problematisch.