De vluchtrecorder die aan boord van het vliegtuig is geïnstalleerd, wordt gebruikt om een verscheidenheid aan informatie op te nemen en op te slaan die wordt ontvangen van de instrumenten aan boord, evenals gesprekken in de cockpit. Deze gegevens helpen experts de oorzaak van de crash te achterhalen wanneer het vliegtuig neerstort.
Voor het eerst werd het gebruik van vluchtrecorders in vliegtuigen in het midden van de twintigste eeuw voorgesteld door David Warren, een wetenschapper uit Australië, om gesprekken van bemanningsleden op te nemen en het onderzoek naar vliegtuigcrashes te vergemakkelijken. De recorder is iets eerder uitgevonden, maar in eerste instantie registreerde hij slechts enkele meetwaarden van de instrumenten, wat niet genoeg was om de oorzaak van de crash te achterhalen. Daarom was de vluchtrecorder uitgerust met een apparaat om het gesprek van de piloten op een magneetband op te nemen, dat meerdere keren kon worden gebruikt voordat het werd vervangen.
Er is nog steeds geen precieze rechtvaardiging voor het verschijnen van de informele naam van de vluchtrecorder, die vaak een zwarte doos wordt genoemd, hoewel deze in feite fel oranje is. Volgens één versie is het hele punt dat de recorder aanvankelijk aan de buitenkant in het zwart was geverfd, zodat zonlicht, schadelijk voor de film, waarop de metingen van de instrumenten waren opgenomen, het lichaam niet binnendrong. Anderen beweren dat de recorder alleen een zwarte doos wordt genoemd omdat een dergelijke naam wordt geassocieerd met iets mysterieus, met een geheim en mogelijk de veilige onthulling ervan.
Door de speciale behuizing van de vluchtrecorder is deze bestand tegen enorme belastingen, waardoor alle gegevens intact blijven. Ook de recorder is perfect beschermd tegen brand en kan lange tijd onder water staan zonder schade aan informatie. En om het apparaat gemakkelijker te vinden, is het uitgerust met een speciaal baken dat een noodradiosignaal uitzendt.
Sinds de jaren 60 van de twintigste eeuw heeft de uitrusting van alle vliegtuigen zonder uitzondering met vluchtrecorders de status gekregen van een verplichte procedure. Er was enige tijd een voicerecorder geïnstalleerd aan de kop van het vliegtuig. Later werd hij echter terecht naar achteren verplaatst, aangezien het de cockpit is die het meest te lijden heeft van een crash.
