Sociale actie als sociaal fenomeen werd voor het eerst beschreven aan het begin van de 20e eeuw door de Duitse socioloog Max Weber. Door zijn eigen theorie van "begrijpen van sociologie" te creëren, plaatste de wetenschapper de interactie van individuen centraal in het leven van de samenleving. Elke actie (handeling, verklaring, niet-inmenging, enz.) wordt sociaal als het individu tijdens het uitvoeren ervan werd geleid door de acties van andere mensen.
instructies:
Stap 1
Sociale actie heeft twee belangrijke kenmerken: focus op andere leden van de samenleving en rationaliteit (bewustzijn). Een handeling van een persoon die geen invloed heeft op het gedrag van zijn familieleden, kennissen, collega's of incidentele deelnemers aan een situatie kan niet worden beschouwd als een sociale handeling. Zelfs zelfmoord zal geen sociale actie zijn als de levens van de nabestaanden van de overledene ongewijzigd blijven.
Stap 2
Om het verschil tussen natuurlijk (natuurlijk) en publiek (sociaal) handelen uit te leggen, gaf Weber een illustratief voorbeeld. Op een smal weggetje kwamen fietsers met elkaar in botsing. Dit feit zelf blijft binnen het kader van een natuurlijk fenomeen. Het wordt echter gevolgd door de sociale acties van de deelnemers aan het incident: een ruzie, wederzijdse beschuldigingen, of juist een constructieve dialoog en een vreedzame oplossing van het conflict.
Stap 3
Een ander kenmerk van sociaal handelen - rationaliteit - is nog moeilijker te definiëren. Rationaliteit veronderstelt dat een persoon bepaalde doelen en doelstellingen heeft, door te beseffen dat hij het gedrag van anderen verandert. Volledig bewust en passend handelen wordt echter als ideaal beschouwd. In werkelijkheid kan een persoon in een staat van passie handelingen verrichten die gericht zijn op andere mensen. Bij het ervaren van intense angst of woede kan niet iedereen zijn eigen uitspraken en reacties beheersen.
Stap 4
Sociale actie begint met het ontstaan van iemands behoefte. Dan realiseert het individu de verlangens en impulsen die zijn verschenen, correleert ze met de sociale realiteit, stelt doelen, plant zijn eigen acties en schetst opties voor de ontwikkeling van de situatie. Afhankelijk van de persoonlijke interesse en de omgeving kan een persoon snel handelen, of veel tijd besteden aan een of andere fase van het proces.
Stap 5
Afhankelijk van de mate van menselijk begrip van zijn sociale gedrag, identificeerde Weber 4 soorten sociale actie:
1. Doel-rationeel. Het individu is zich zeer goed bewust van zijn behoeften, formuleert duidelijk het doel en vindt de beste optie om de toegewezen taken op te lossen. Een voorbeeld van een doelgericht rationeel handelen kan dienen als de beroepsactiviteit van een architect of een militair, en het gedrag van een egoïst.
2. Waarde-rationeel. Dergelijke sociale acties worden uitgevoerd wanneer een bepaald gedrag bijzonder belangrijk is voor een persoon, ongeacht het uiteindelijke resultaat. Voor de kapitein van een schip is bijvoorbeeld een belangrijke waarde zijn plicht jegens passagiers en bemanning. Hij blijft op een zinkend schip en bereikt geen enkel doel, maar blijft trouw aan zijn eigen waarden.
3. Traditioneel. Een persoon handelt uit gewoonte volgens de aangeleerde stereotypen van zijn sociale groep. Tegelijkertijd stelt hij geen significante doelen voor zichzelf, voelt hij zich niet bezorgd over aankomende gebeurtenissen, gaat hij niet verder dan de gebruikelijke manier van leven.
4. Affectief. Dergelijk sociaal gedrag van een persoon wordt voornamelijk bepaald door zijn tijdelijke emoties, gemoedstoestand, stemming. Een liefhebbende moeder die boos is, kan bijvoorbeeld tegen een ongehoorzaam kind schreeuwen. Haar daad wordt niet bepaald door een specifiek doel of waarde, maar door een individuele emotionele reactie.
Stap 6
Weber beschouwde de laatste twee soorten gedrag als borderline, aangezien in hen is er geen absoluut bewustzijn en rationaliteit van acties. Hij erkende ook dat gemengd gedrag in werkelijkheid vaker voorkomt. In verschillende levenssituaties kan dezelfde persoon elk van de vier soorten sociale actie demonstreren. Desalniettemin beschrijft de door Weber voorgestelde classificatie vrij nauwkeurig gedragsreacties en wordt deze vaak gebruikt in sociologisch onderzoek.
Stap 7
Zo kan sociale actie worden gekarakteriseerd als een manier van menselijk gedrag, waarbij zijn acties correleren met de acties van andere mensen en zich daardoor laten leiden.
