"De ochtend is wijzer dan de avond", zegt een oud spreekwoord. Het werd vrij lang geleden ontdekt dat slaap direct gerelateerd is aan geheugen en leren. Maar pas recent hebben wetenschappers dit patroon kunnen onderbouwen door de processen te identificeren die tijdens de slaap plaatsvinden.
Synaps theorie
Er is een populaire theorie dat tijdens de slaap de hersenen worden vrijgemaakt van de overtollige informatie die gedurende de dag wordt ontvangen. Volgens haar worden hersencellen, neuronen, gedurende de dag constant "gebombardeerd" met verschillende informatie van naburige cellen. Tijdens dit proces ontstaan verbindingen tussen hen, die ook wel synapsen worden genoemd.
Tegen de tijd van slapen zijn de cellen niet alleen gevuld, maar overladen met informatie, waaronder er onder andere een volledig nutteloze is. En 's nachts, wanneer er geen informatie van buitenaf komt, herschikt het brein zijn activiteit radicaal, waardoor die synapsen worden geëlimineerd die geen nuttige lading hebben.
Enkele jaren geleden hebben Amerikaanse wetenschappers experimenteel bewezen dat tijdens zo'n nacht 'schoonmaken' de ruimte tussen neuronen met zo'n 60 procent toeneemt. In deze gevormde niches geven de hersencellen het gedurende de dag opgebouwde bèta-amyloïde eiwit af, dat gedurende de dag werd geproduceerd. Dit eiwit wordt eiwitslakken genoemd, die niet alleen het memorisatieproces negatief beïnvloeden, maar in het algemeen ook de hersenactiviteit.
Gelijktijdig met het verwijderen van onnodige synapsen, vergroten de hersenen bruikbare synapsen om de volgende dag de nodige informatie te kunnen waarnemen. Dat is de reden waarom mensen wiens werk verband houdt met het onthouden van grote hoeveelheden informatie, bijvoorbeeld acteurs, wordt aanbevolen om 's ochtends nieuwe informatie te onthouden en te consolideren.
Informatie sorteren
Naast het reinigen van de hersenen van onnodige informatie, wordt het 's nachts gesorteerd. Deze theorie komt uit de fysiologie en is vooral bekend als de Hopsen-McCartley activatie-synthetische theorie.
Volgens haar vormen de hersenen overdag, als ze ergens over nadenken of een probleem proberen op te lossen, de zogenaamde geheugencirkels die verband houden met de belangrijkste gebeurtenissen voor een persoon. Tijdens de REM-slaap, ook wel droomslaap genoemd, is er een chaotische ontremming van bepaalde hersengebieden en activering van geheugencirkels. Bovendien zijn het meestal de nieuw gevormde cirkels die bij dit proces betrokken zijn, dat wil zeggen degenen die verband houden met een pijnlijk probleem of taak. Het is nog niet duidelijk wat de motivatie is om deze specifieke secties te lanceren. Maar hun werk tijdens de slaap maakt het gebruik van de eerder beschreven synapsen mogelijk om de verkeerde opties uit te roeien en de meest optimale te kiezen.
Daarom neemt een persoon vaak na het ontwaken de juiste beslissing, zelfs niet vermoedend dat hij het in een droom had gemaakt.