Sommige beroemde citaten zijn zo stevig in gebruik geraakt dat ze worden uitgesproken zonder altijd na te denken over waar ze vandaan komen en wie hun auteur is. Een van deze slogans is "Inspiratie is niet te koop, maar een manuscript kan worden verkocht".
Deze uitspraak wordt meestal gebruikt wanneer ze het contrast tussen subliem romantische poëzie en het 'harde proza' van de echte wereld willen benadrukken. Het werk, waaruit de slogan is ontleend, is echt aan dit onderwerp gewijd.
De maker van de fraseologische eenheid
De auteur van de slogan is A. S. Pushkin. Dit zijn regels uit zijn gedicht "A Conversation of a Bookseller with a Poet". Het thema van het gedicht was zeer goed bekend bij de grote Russische dichter.
A. S. Pushkin behoorde tot een naamloze, maar nog steeds adellijke familie. Hij leidde een seculier leven dat typerend was voor de adel, en was niet vrij van enkele vooroordelen van de high society. Poesjkin realiseerde zich dat hij niet omging met iemands persoonlijkheid, maar met zijn positie in de wereld … en daarom herkende hij de meest onbeduidende meester als zijn broer en was hij beledigd toen hij in de samenleving werd begroet als een schrijver, en niet als een aristocraat”, schrijft een tijdgenoot van de dichter, literair criticus K. A. Polevoy.
A. S. Pushkin deelde de normen en vooroordelen van de nobele samenleving en kwam er in zekere zin tegen in opstand. In die tijd werd het als een schande beschouwd voor een edelman om met wat voor werk dan ook de kost te verdienen. Er werd geen uitzondering gemaakt voor zo'n nobel werk als het creëren van literaire werken. Pushkin werd de eerste Russische edelman die niet alleen literaire werken maakte, maar ze ook als een bron van inkomsten gebruikte, dus het onderwerp van de relatie van de dichter met boekverkopers lag dicht bij hem.
Gesprek van een boekhandelaar met een dichter
A. S. Pushkin schreef dit gedicht in 1824. Dat was een keerpunt in het werk van de dichter. Als zijn werk vóór de romantiek neigde naar romantiek, worden in de daaropvolgende jaren de kenmerken van het realisme steeds duidelijker in hem gemanifesteerd. "Het gesprek van de dichter met de boekhandelaar" wordt zo ook een afscheid van de aspiraties van de jeugd: de dichter gaat een periode van volwassenheid in, die de neiging heeft om de wereld te bekijken met een nuchtere blik, verstoken van romantische illusies.
Het gedicht is opgebouwd in de vorm van een dialoog tussen twee personages - de Knogo-verkoper en de Dichter. De dichter, wiens toespraak gekleurd is met talloze allegorieën en levendige beelden, verlangt naar de tijd dat hij schreef 'uit inspiratie, niet uit betaling'. Toen voelde hij een eenheid met de natuur en was hij vrij van zowel de 'vervolging van een laaghartige onwetendheid' als van de 'bewondering van een dwaas'. De dichter wil de vrijheid verheerlijken, maar de boekverkoper brengt de romantische held terug naar de realiteit en herinnert hem eraan dat 'in deze tijd geen ijzer is zonder geld en vrijheid'. Aan het einde van het gedicht is de dichter het eens met zijn tegenstander, wat benadrukt wordt door de overgang van poëzie naar proza: “Je hebt helemaal gelijk. Hier is mijn manuscript. Laten we het eens zijn."
De kwintessens van dit werelds-nuchtere standpunt, dat zelfs de dichter moet aanvaarden, is de uitdrukking die de boekverkoper in de mond wordt gelegd: "Inspiratie is niet te koop, maar het manuscript kan worden verkocht."
